KostuumTheARTer

KostuumTheARTer 
Tentoonstelling Kostuumontwerp door Atelier Bonnema
Vanaf 4 februari 2021

Aan zowel de zijde van het Reidingplein als bij het Laweiplein worden achter de ramen van De Lawei, de kostuumontwerpen van Atelier Bonnema tentoongesteld. Deze kostuums zijn gemaakt voor de kerstvoorstelling Hoe de show begon. De kostuums van de IJsvorstin, Roodkapje en van de groep Fulkaan zijn te zien. Vanuit de Galerij is er de wens meer mode te exposeren en de samenkomst met het werk van Atelier Bonnema is daarin een mooie kans. Gezien de theatrale lading die kostuums van Atelier Bonnema hebben, is het tentoonstellen van deze kostuums een mooie manier om het verhaal van deze voorstelling alsnog te kunnen vertellen. De feitelijke stap van voorstelling naar tentoonstelling is niet groot, aangezien de kostuums altijd een kunstvorm zijn; het enige verschil is dat er geswitcht is van podium. De verschillende kostuums hangen onder andere boven de entree. Normaal gaat het publiek door dit portaal naar binnen voordat de podiumkunsten bekeken kunnen worden. Er is voor deze symbolische plek gekozen omdat, ondanks dat de deuren nu dicht zijn, de kunst voor zeker voor het publiek klaarstaat. 

Atelier Bonnema

Dianne is het gezicht achter Atelier Bonnema en is al vele jaren als kostuumontwerper betrokken bij Lawei-producties. Daarnaast is zij als kostuumontwerper ook bij tal van andere producties werkzaam en is ze met haar bijna 30 jaar ervaring bijna niet weg te denken uit het theatercircuit. Voor de voorstelling Hoe de show begon heeft zij voor meerdere scenes de kostuums ontworpen en gerealiseerd. 

Boodschap van het werk 

Dianne is nooit bang om met grote contrasten te werken, en haar werk mag dan ook zeker schuren. Ze maakt graag theatrale stukken waarbij je niet meteen krijgt wat je verwacht. “Het is fijn om lekker uit te pakken en dat hoeft niet altijd heel groot, dat mag ook heel klein. Als het maar aandacht trekt en dat kan zelfs alleen in de ambacht van de details zitten. Bovenal is het belangrijk dat er in het werk een vleugje humor zit.” Maar het belangrijkste is dat het werk voor zichzelf spreekt en dat altijd de passie er vanaf spat. Ongeacht tijd of budget: er worden nooit concessies gedaan aan de uitvoering. Wat er in het hoofd zit van Dianne moet er ook komen. “Soms ga ik met mijzelf een challenge aan, dan zeg ik tegen mijzelf: Dit zijn de materialen waar ik het mee moet doen en niet meer.”

Maakproces

De kostuumontwerpen zijn allen van de hand van Dianne. De realisatie is deels tot stand gekomen in samenwerking met haar kostuumgroep. De groep bestaat uit Dineke Eringa, Ellen Feijen, Anneke Boxman, Paula Keuning, Gerda van Pelt, Hessie Rozenberg en Marieke Boersma. Dit is een groep van mensen met allemaal verschillende kwaliteiten en disciplines die Dianne in de loop van de jaren om haar heen heeft verzameld. Samen werken zij als een geoliede machine. Allemaal houden ze van het maken van fantastische kostuums, maar inmiddels is de vriendschap die binnen deze groep is ontstaan ook niet meer weg te denken. Het samenwerken is ooit 12 jaren geleden begonnen, ook bij de kerstvoorstelling bij De Lawei. Sindsdien schakelt Dianne, wanneer het kan, de hulp van deze mensen in.  

Alles kan gebruikt worden voor een kostuum 

Bij het maken van kostuums wil Dianne het laten lijken alsof iets doorleefd is. Ze vindt het zelfs zonde als het lijkt dat iets net onder de naaimachine vandaan komt. Ze gebruikt materialen graag meer dan een keer. Iets wat vrij gemakkelijk kan met de overvolle opslag die Atelier Bonnema bezit. “Ik vind het zonde om zoveel ambacht niet weer te gebruiken en verschrikkelijk om dingen weg te gooien.” Eerder gemaakte kostuums worden door Dianne nooit één op één hergebruikt. Ze haalt ze weer uit elkaar, voegt ze ergens anders aan toe; zo ontstaan nieuwe variaties. Ook schuwt ze het gebruik van kringloopkleding en afvalstoffen niet, maar deze worden bijvoorbeeld wel geverfd om een nieuw kostuum mee te realiseren. “Hierdoor kan ik ook mixen maken met verschillende materialen en stoffen en daar ontstaan altijd weer hele bijzondere dingen uit.” 

*tekst gaat verder onder de foto’s.

Van IJsvorstin, naar Roodkapje naar spelende kinderen

Het maken van elk kostuum heeft zijn eigen proces. Zo komt het kostuum van de IJsvorstin voort uit het idee van de regisseur personage met een duidelijk karakter. De IJsvorstin werd namelijk getypeerd als dragqueen die zich ontzettend loopt aan te stellen. Dianne kan het karakter ondersteunen en oplichten met het kostuum. Aangezien Dianne herkenning in een beeld belangrijk vindt, heeft ze inspiratie geput uit beroemde voorbeelden. Zo kwam ze al snel uit bij het iconische ‘puntborstenkorset’ door Jean Paul Gaultier, gedragen door popster Madonna. Dit korset past goed bij de IJsvorstin, maar mocht dan wel grootser en imposanter als het oorspronkelijke ontwerp. Uiteindelijk heeft het maken van het korset voor de IJsvorstin flink wat uren gekocht. De tooi in waaiervorm en de rok zijn gemaakt van gordijnband; stroken van 10cm breed zijn aan elkaar gezet en vormen gezamenlijk dit imposante stuk. 

 Dianne is misschien nog wel het meest trots op de kostuums van Roodkapje, vooral door de lolligheid die hierin te vinden is. Bij het maken van deze kostuums is meer vanuit de functie gekeken dan naar welke karaktereigenschappen van het personage uitgebeeld moeten worden. Functie van deze Roodkapjes zou zijn om het publiek te begeleiden door de hele Lawei. Ze moeten dus opvallen en ook nog eens in het sprookjesachtige verhaal van de voorstelling passen. “Rondleiden, op reis gaan, sprookjes, mondkapje, Roodkapje, rood, Lawei-rood”. Het associërend denken ging makkelijk bij Dianne. Wel zat de uitdaging erin om elk Roodkapje een eigen sausje te geven. Dit is gedaan door onder andere allemaal verschillende materialen te gebruiken en door prachtige handgemaakte vilten bloemen aan te brengen om er zo verschillende types Roodkapjes van te maken. Zo vind je bijvoorbeeld een prinses-Roodkapje en een met konijnenoren in de tentoonstelling. 

De kostuums van de groep Fulkaan zijn niet gebaseerd op één personage, maar drukken een gezamenlijk gevoel en beeld uit. Deze ontwerpen zijn dan ook minder ter ondersteuning van het karakter. Vooral vrolijkheid komt terug in deze kostuums. Dit is te zien in het spannende gebruik van vormen en het spelen met de lichtdoorlatendheid. 

Van voorstelling naar tentoonstelling

De kostuums zijn gemaakt voor de voorstelling Hoe de show begon, die door de lockdown geen doorgang kon vinden. “Het is natuurlijk bijzonder verdrietig dat de voorstelling waar deze kostuums voor zijn gemaakt niet heeft gespeeld. Daardoor heeft het publiek niet alleen de kostuums niet kunnen beleven, maar heeft ook het verhaal niet verteld kunnen worden aan het publiek. Want het was gewoon ontzettend grappig! Dus voor mij is het wel heel leuk dat het nog een vervolg krijgt en dat mensen alsnog kunnen zien wat ze gemist hebben door Corona.”